Burturkast
’Burturkast’ fevnir um útlát av metani (CH4) frá tyrvingarplássum og útlát av láturgassi (N2O) og metani frá spillivatni. Brenning av burturkasti á brennistøðum verður í hesum føri ikki roknað upp í ‘Burturkast’, men í útlát frá ’El- og hitaframleiðslu’.
Av tí at tøl fyri tyrving í 2024 ikki eru tøk, verða tøl fyri 2023 flutt yvir í 2024, og tá verður samlaða útlátið frá tyrvingarplássum og spillivatni í 2024 á leið 10.700 tons í CO2-eindum. Hetta er á leið 1 % av samlaða útlátinum. Á leið 63 % av útlátinum frá ‘burturkasti’ stavar frá spillivatni, har størri parturin er útlát av CH4 og minni parturin er N2O. Bæði gassini stava frá niðurbróting av proteinum og øðrum lívrunnum evnum í skarnvatni.
Restin av útlátinum frá ‘Burturkasti’, á leið 37 %, er CH4, sum stavar frá tyrvingarplássum. Meira ítøkiliga frá anaerobari niðurbróting av lívrunnum tilfari, sum seinastu 70-75 árini er tyrvt á tyrvingarplássum kring landið, t.d. viður, urtagarðsburturkast og evja. Tá onki súrevni sleppur til, verður lívrunnað tilfarið brotið niður til CH4 heldur enn CO2. Samlaða útlátið av metani frá tyrvingarplássum varð roknað til at vera 141 tons í 2023, sum svarar til knøpp 4.000 tons av CO2-eindum. Sama tal verður sum nevnt brúkt fyri 2024.
Útlátið av vakstrarhúsgassi frá útlátsbólkinum ‘Burturkast’, sum fevnir um útlát frá spillivatni og tyrvingarplássum, er á leið 10.700 tons av CO2-eindum um árið. Gongdin fyri spillivatn er tengd at fólkatalinum. Tess fleiri fólk, meira lívrunnið evni er í spillivatninum. Á myndini niðanfyri sæst gongdin í útlátinum frá spillivatni og tyrving árini 1990-2024. Spillivatn frá ídnaði er ikki roknað við her. Gev gætur: tølini fyri 2023 eru flutt yvir í 2024.
Útlátið av metani frá tyrvingarplássum er vaksandi, sum myndin niðanfyri vísir. Vøksturin er sum heild javnt øktur gjøgnum árini, og er ferfaldur frá 1990 til 2024.
Tess meira lívrunnið tilfar verður tyrvt, meira metan verður latið út nógvu komandi árini. Fyri at kunna rokna útlátið, er ein meting gjørd av nøgdunum av lívrunnum tilfari, sum er tyrvt síðan 1970. T.v.s. nøgdir av urtagarðsburturkasti, papíri, viði, mati o.ø. Metingar eru eisini gjørdar av, hvussu djúpt og væl er tyrvt.
