Veðurlagsdagur 2025 – hvussu handfara vit veðurlagsbroytingar
Hvussu standa Føroyar seg við broytandi veðurlagi? Eru vit fyrireikað? Hvat kunnu vit vísa á, sum er gjørt? Hvat verður gjørt fyri at máta gongdina í veðurlagsbroytingum? Hesir vóru høvuðsspurningarnir, tá serfrøðingar og onnur áhugað hittust á veðurlagsdegnum í Kongshøll týsdagin 18. mars 2025.
Við støði í hagtølum og kanningum varð lagt fram og hugleitt um, hvussu vit í Føroyum kunnu handfara veðurlagsbroytingar. Veðurlagsdagurin 2025 var eitt samstarv millum Umhvørvisstovuna, Veðurstovuna, Havstovuna, Hagstovuna, Landsverk, Fróðskaparsetrið, Tjóðsavnið, Jarðfeingi og Firum.
Samanumtøka
Á ársins Veðurlagsdegi í Kongshøll 18. mars 2025 varð ljós serliga varpað á altjóða viðurkendar ávísar – indikatorar – fyri veðurlagsbroytingar, sum kunnu brúkast til at vísa og geva grundarlag fyri at samanbera, hvussu lond handfara avbjóðingar, ið veðurlagskreppan hevur við sær. Við útgangsstøði í ST-ávísum um veðurlagsbroytingar løgdu fakfólk fram og hugleiddu um, hvussu vit her á landi í breiðum høpi handfara veðurlagsbroytingar.
Aðalspurningar á Veðurlagsdegnum 2025:
Hvussu handfara vit veðurlagsbroytingar? Hvussu standa Føroyar seg við broytandi veðurlagi? Hvat kunnu vit vísa á er gjørt? Eru vit fyrireikað?
Hvat verður gjørt fyri at máta gongdina í veðurlagsbroytingum?
Hetta eru stórir spurningar, sum ikki kunnu svarast fult og heilt á einum Veðurlagsdegi ella í einum riti. Tó verður roynt, við støði í dátum og vitan, sum varð løgd fram á Veðurlagsdegnum, at geva boð uppá nøkur svar. Í alt 10 tilhoyrandi tilmæli eru orðað. Les nærri í frágreiðingini um øll hesi viðurskifti.
Framløgur
Veðurmátingar gjøgnum 152 ár
Turið Laksá, Veðurstova Føroya
Um ávísar fyri veðurlagsbroytingar
Eyð Maritudóttir Grønadal, Hagstova
Samlaða útlátið av vakstrarhúsgassi frá tjóðarbúskapinum
Maria Gunnleivsdóttir Hansen, Umhvørvisstovan
Hækkandi sjóvarmáli
Hergeir Teitsson, Umhvørvisstovan og Sissal V. Erenbjerg, FIRUM
Miðalsúrleik í sjógvi (pH)
Ian Salter, Havstovan
Reyðlistavísital
Áki Vang, Tjóðsavnið
Veðurlagsbroytingar og ávirkan á flutning
Sølvi Sjúrðarson, Landsverk
Oyggjar viðbreknar fyri veðurlagsbroytingum
Lis Mortensen, Jarðfeingi
Orku- og veðurlagspolitikkur
Sigurð í Jákupsstovu, Umhvørvisstovan
Umlegging ella avtøka av almennum stuðli til steinrunnin brennievni
Hans Ellefsen, Fróðskaparsetur Føroya
Skipan av veðurmátingum
Bárður A. Niclasen, Veðurstova Føroya
Myndir
